Heldenmoed

(reacties: 0)

Smiley

Stel je bent uit eten geweest en bij het afrekenen krijg je een formulier met wat vragen; antwoorden kan met een smiley voor ontevreden, tevreden of heel tevreden. En je denkt: ’ach, waarom niet’ en vult het formulier in. Nu was je niet op alle punten even tevreden over je avondje uit en je brengt dat met behulp van die smileys tot uitdrukking. De ober komt terug, pakt het formulier, kijkt naar de antwoorden en vraagt: kunt u me uitleggen wat u verwacht had of waarover u specifiek ontevreden bent? Heel even voel je een moment van aarzeling, wat ga ik zeggen en hoe…
Wat doe jij? Kun jij gewoon zeggen wat je vindt? Altijd, overal, direct?

 

Verschillen

Er zijn mensen die bij een vraagstuk als dit hun schouders ophalen. Zij zijn simpelweg altijd in staat om te zeggen waar het op staat; we noemen ze vaak de extraverten. Aan introverten wordt de eigenschap toegedicht dat zij huizenhoog tegen zich uitspreken op zien;  van hen vraagt dit heldenmoed. Er zijn echter meer dimensies te ontdekken aan het jezelf niet makkelijk durven uitspreken. 

 

Drempels

Voor veel mensen blijkt gewoon zeggen wat je vindt, een hele opgave. Voor anderen is dat meer gebonden aan een situatie of aan een persoon. De rode draad die daarin een rol speelt, is de angst voor de gevolgen. Herkenbare drempels om over heen te stappen bij het jezelf uitspreken zijn:
 

  • angst voor verlies;
  • bang om te kwetsen;
  • angst voor weerstand.

Hoe goed je die drempels ook bij jezelf kent, het vraagt oefening om er gemakkelijk over heen te stappen. Om daar wat dieper op in te gaan:
 

  • Bij angst voor verlies gaat het vaak over de angst van het verlies van een goede (werk)relatie. De helpende vraag die je je daarbij kunt stellen is: als jij niet kunt uitdrukken wat je echt denkt en voelt, waar is die (goede) relatie dan op gebaseerd?
  • Als je bang bent om te kwetsen kun je jezelf afvragen hoe kwetsend het is wanneer je de ander in de waan laat dat alles goed gaat in jullie (werk)relatie.
  • Bedenk dat als je een tegenaanval krijgt, je blijkbaar een gevoelige snaar hebt geraakt, eentje die vaak berust op een kern van waarheid. 

 

Basisregels

Om je geheugen op te frissen volgt hier een aantal praktische basisregels voor het uitspreken van jezelf:

  1. Bedenk eerst wat je wilt bereiken met het uitspreken van je ongenoegen.
  2. Praat in de ‘ik’- vorm; spreek je eigen gevoelens uit, dit vergroot de kans dat de ander bereid is zijn gedrag te veranderen.
  3. Beschrijf het gedrag van de ander zo concreet mogelijk; beschuldig, bekritiseer of beoordeel niet.
  4. Benoem de gevolgen van dat gedrag voor jou, dan wordt de ander duidelijk waar het jou om gaat.
  5. Manage je verwachtingen: zeg wat je wilt van de ander, dat maakt het mogelijk een concrete oplossing te bespreken.

 

Impact

Terug naar die andere dimensies. Vanuit een bedrijfsoptiek zijn diverse consequenties te noemen als medewerkers zichzelf niet of slechts moeilijk uitspreken. In plaats van zich te uiten, gaan mensen ander gedrag vertonen. Ze zijn dan vaak teleurgesteld in of klagen over iets of iemand. Er zijn ook mensen die gaan roddelen, onrust gaan stoken of dwars gaan liggen. Uiteindelijk kost dit veel tijd, energie en geld.
Met  uitsluitend een ‘recept’ voor de omgang met introverte medewerkers, schiet je als manager in mijn ogen te kort. Er zijn ook mensen die wat meer tijd nodig hebben om zichzelf uit te spreken, secundair reageren dus en dat vraagt een andere invalshoek. 

 

Denkers, voelers, doeners

Persoonlijkheidsstructuren beschrijven kent vele modellen en “denkers/voelers/doeners” is er één van. Naast deze drie worden ook de combinaties ervan gebruikt. In het kader van jezelf uitspreken is de voelerdenker interessant; die karakteriseert zich onder andere door secundair reageren. Een voelerdenker typeert zich qua gedrag doordat hij makkelijk het initiatief van anderen volgt en over zich heen laat lopen, bij onaangename situaties zich terugtrekt en in stressvolle situaties gaat piekeren. Hij analyseert problemen goed en is perfectionistisch ingesteld, hij neemt alle invalshoeken in ogenschouw en beslist weloverwogen en genuanceerd, zijn acties kenmerken zich door zorgvuldigheid.
Herken je dit bij je medewerker? Daag hem dan uit zichzelf uit te spreken door rustig te praten en stiltes te laten vallen, door hem te vragen waar hij voor staat.

 

Beelddenkers

Dit begrip is geïntroduceerd door logopedist Maria Krabbe in 1951. Beelddenkers zijn mensen van wie wordt verondersteld dat zij voornamelijk en primair in beelden denken. Dat wil zeggen dat nieuwe informatie in beeld wordt opgeslagen en verwerkt; vandaar ook de andere benaming: visueel ingesteld zijn. Bij beelddenkers is de beweging als volgt: zij horen een woord, vertalen dat naar beelden of andere zintuiglijke sensaties, die worden in henzelf geordend en vervolgens weer vertaald naar woorden en als ze die dan uiteindelijk uitspreken is er al een hele tijd verstreken: daardoor reageren ze vaak secundair.
Heb jij een medewerker die meer in beelden dan in woorden denkt, die bijvoorbeeld snel de grote lijnen ziet, een helicopterview heeft? Roep hem op dan uit zichzelf uit te spreken door hem te vragen welk beeld hij voor ogen heeft, welk plaatje hij ziet, daarmee help je hem de ‘juiste’ vertaling naar woorden te vinden.

 

Hoeveel van jouw medewerkers spreken zich zelden of nooit uit? Hoe daag jij ze uit om zich bewust te zijn van hun verwachtingen of behoeftes en deze te laten horen?

Ik ben erg nieuwsgierig!

Ga terug



Reactie toevoegen